De Stille
Kracht
Zakelijke informatie:
·
Titel: De
Stille Kracht
·
Auteur: Louis
Couperus
·
Uitgeverij: L.J.
Veen, Amsterdam
·
Jaar van uitgave: 1900
·
Aantal pagina’s: 206
In het boek De Stille Kracht beschrijft Louis Couperus het
leven van resident Otto van Oudijck in Nederlands-Indië. Couperus heeft zelf in
zijn jeugd een aantal jaren doorgebracht, toen hij met zijn ouders –John
Couperus en Catharina Reynst- op 8 november 1872 (Louis was toen 9 jaar)
vertrok naar Batavia. Couperus heeft toen 6 jaar in Nederlands-Indië gewoond
alvorens terug te keren naar Den Haag. In zijn latere leven heeft Couperus ook
nog veel gereisd, zowel door Europa als verder weg. Voor zijn werk als
journalist en als plezierreiziger bezocht hij vaak het zuiden van Europa, maar
ook delen van Azië en Afrika. Vlak voor de verschijning van De Stille Kracht,
maar vermoedelijk had hij zijn boek toen al af, is Couperus voor korte tijd
teruggekeerd naar Nederlands-Indië. Meer informatie over Couperus zijn reizen
en verdere leven zijn te vinden op http://www.literatuurgeschiedenis.nl/lg/19de/auteurs/lg19033.html
. Louis Couperus baseerde De Stille kracht deels op zijn eigen
jeugdherinneringen uit zijn tijd in Nederlands-Indië. In deze recensie wordt gekeken naar het boek
in het algemeen, als naar waarom dit boek wordt gerekende tot hogere literatuur
uit de Nederlandse geschiedenis.
De Stille Kracht speelt zich in Nederlands-Indië af,
voornamelijk in Laboewangi, waarvan Otto van Oudijck de resident is. In het
verhaal zitten vele liefdesverhoudingen verweven, zowel echtelijk als
onechtelijk. Deze ontwikkelen zich gedurende het verhaal, maar de belangrijkste
ontwikkelingen zijn die in en rond het van Van Oudijck. Dit huis lijkt namelijk
onder invloed van een Stille Kracht. Van Oudijck gelooft echter niet in waanzin
als geesten en bovennatuurlijke krachten, en wuift daarom de verscheidene die
hij krijgt weg. Uiteindelijk vertrekt langzaam maar zeker iedereen behalve Van
Oudijck uit het huis, die aan het eind van het verhaal ok ergens anders woont.
Een uitgebreide samenvatting, waarin ook de liefdesverhalen worden uitgewerkt
is te lezen op http://www.scholieren.com/boek/171/de-stille-kracht/zekerwetengoed
.
Qua stijl was het boek van Couperus moeilijk doorheen te
komen. Hij gebruikt vaak lange zinnen en uitgebreide beschrijvingen van
omgevingen en situaties. Hoewel dit typerend voor zijn schrijfstijl, en zeer
normaal voor oudere boeken, is het in het begin heel erg wennen. Een voorbeeld
hiervan is wanneer Couperus de gevolgen beschrijft van een gebeurtenis door
toedoen van de stille kracht, die soms pagina’s in beslag nemen.
De Stille Kracht heeft een duidelijke achterliggende
boodschap, zoals ook Joop van den Berg aangeeft in zijn recensie voor Trouw (http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/article/detail/1755146/2004/05/15/Joop-van-den-Berg-herleest-De-stille-kracht.dhtml
). Die boodschap heeft Couperus wellicht in zijn jaren in Nederlands-Indië zelf
heeft ervaren. Wat steeds terugkomt in het boek is de verschillen tussen de
culturen. Telkens als Oerip (een werkster) Van Oudijck waarschuwt over de
stille kracht in het huis wuift hij haar kortmondig weg. Waar Oerip –een
inlander- sterk gelooft in hogere machten en krachten, zijn de meeste
Nederlanders hierover zeer sceptisch. In het boek illustreert dit de grote culturele
verschillend die er bestonden in Nederlands-Indië.
Met de vreemde gebeurtenissen zorgt Couperus voor
vernieuwing in de literatuur. Er zijn maar weinig boeken die een cultureel
verschil aantonen met behulp van bovennatuurlijke gebeurtenissen en een sterk
fictief verhaal, al bevat het zeker non-fictieve elementen aangaande het leven
in Nederlands-Indië.
Al met al is De Stille Kracht een zwaar boek om te lezen,
maar heeft het zeker waarde voor de Nederlandse literatuur, omdat het een
belangrijk onderwerp behandelt uit de Nederlandse geschiedenis en dit doet op
een ongebruikelijke, maar rakende manier.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten