Mandarijnen op zwavelzuur
Recensies:
Mandarijnen op Zwavelzuur, van Willem Frederik Hermans, is
een essaybundel uit 1964. Hierin uit Hermans zijn kritiek op zijn
collega-schrijvers uit de literatuurwereld. Het bevat een aantal zeer omstreden
werken, en is zijn geheel een satire. De toon wordt al gezet in de titel.
Hierin refereert Hermans naar mandarijnen,
die later in de bundel ook naar voren komen. Die mandarijnen zijn de schrijvers
waarop hij kritiek heeft, omdat e naar Hermans zeggen schreven om vergeten te
worden, na-apers waren of vanwege het feit dat ze ook in jury’s zaten of
critici waren, veel invloed uitoefenden op het literaire leven. In de titel
liggen die mandarijnen in zwavelzuur, waarin ze al snel oplossen. Hiermee windt
Hermans geen doekjes om de intenties van zijn werk. Dat heeft hem niet geholpen
in het publiceren van Mandarijnen op Zwavelzuur. Door de toon van het boek
waren er eerst geen uitgevers te vinden die zich aan deze tijdbom wilde wagen, en
Hermans moest het zelf op de markt brengen.
Het boek heeft altijd voor veel discussie gezorgd. Ten
eerste heeft het lak aan allen ongeschreven regels over het schrijven van een
boek. Van structuur is nauwelijks sprake. Bovendien wordt er zo direct en persoonlijk
kritiek afgeleverd aan het adres van meerdere gevestigde autoriteiten in de
literaire wereld dat veel mensen vonden –en vinden- dat Hermans te ver ging in
zijn verwijtende schrijfstijl. Hij liet van de 'mandarijnen' werkelijk niets over in zijn bundel.
Het is later echter gebleken dat Hermans ook over zichzelf zo
zijn twijfels had. Van de veranderingen die hij voorstelt in het boek en
waarvan hij denkt dat ze de invloed van de ‘mandarijnen’ zullen inperken,
verwachtte hij niet dat ze naar aanleiding van zijn essaybundel ook
daadwerkelijk plaats zouden vinden. Zo kende hij dus ok zijn plaats en wist hij
dat ook over hem wel degelijk kritiek was, al was het dan van de mensen die hij
zo fel bekritiseerde.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten