Warenar

Over rijkdom - letterlijk en figuurlijk


recensies: http://www.volkskrant.nl/archief/liefde-en-een-pot-met-geld~a638468/
                  http://www.nrc.nl/handelsblad/2004/05/21/de-paranoia-van-een-schraapzuchtige-zot-7687093
samenvatting: http://www.zoekboekverslag.nl/boekverslag-4273.html
 
Warenar, een blijspel geschreven door P.C. Hooft in samenwerking met S. Coster en uitgegeven in de 17^e eeuw, is een verhaal over een gierige, nerveuze vrek die angstvallig probeert om een pot met gouden moment voor de wereld verborgen te houden. Hij doet net alsof hij arm is en geeft niks uit, en wantrouwt iedereen die in zijn buurt komt. Ondertussen is zijn dochter zwanger, maar zonder dat hij het weet. Zijn wantrouwigheid speelt hem uiteindelijk parten, en zijn erfenis wordt gestolen op het moment dat hij het wil begraven. Ritsert, de man die de dochter van Warenar  verkracht heeft enzwanger heeft gemaakt, komt later de schat naar Warenar terugbrengen. Tot op dit punt in het verhaal is Warenar gek geworden en als hij de pot weer toegereikt krijgt, beseft hij dat het –in tegenstelling tot wat hij altijd heeft gedacht- een vloek is. Hij besluit het goud af te staan, en geeft het aan Ritsert en zijn dochter, die gaan trouwen.
Meer nog dan een verhaal over een man die koste wat kost zijn bezittingen wil beschermen, is Warenar het verhaal van een gebrekkige vader die zijn dochters geluk verwaarloost omdat hij denkt dat hij belangrijker zaken heeft. Het keerpunt van dit verhaal is duidelijk; als hij besluit dat de pot met goud beter tot zijn recht komt in de handen van anderen.
Warenar is een kenmerkend stuk voor de renaissance op verschillende manieren. Allereerst is het fenomeen van een blijspel, een komisch toneelstuk, kenmerkend voor deze periode. Hooft en Coster vertalen het ogenschijnlijk serieuze verhaal van de vrek tot een grappig verhaal. Bovendien zit er ook een duidelijke boodschap achter het verhaal. Waar men tijdens de renaissance veel over nadacht, was de vraag hoe men zou moeten leven, en men vond dat dit vraagstuk ook terug moest komen in de kunstvormen. In het blijspel wordt Warenar pas echt gelukkig als hij zijn rijkdom heeft gedeeld met zijn dierbaren en op deze manier een goede daad heeft verricht. Op deze manier trachtten de auteurs een morele overtuiging over te brengen.
Kortom, Warenar is een komisch blijspel uit de renaissance, en brengt naast grappen en vermakelijke situaties ook een diepere boodschap met een levensovertuiging.